Nahaste bipolarra

NAHASTE BIPOLARRA

Zer da?

Nahaste bipolarra gaixotasun mental larria da, gaur egun ditugun tratamenduekin kontrolatzeko zaila da eta kronikoa bilaka daiteke. Depresio eta mania faseak izaten ditu, eta buruaz beste egiteko arriskua dago: %10-15eko probabilitatea dago I motako bipolarren kasuan.

Nahaste bipolarra (lehen maniako depresiboa izenez ezagutzen zena) garunaren nahaste biologikoa da eta pertsonaren arima-egoeran asaldura larriak eragiten ditu, mania, normaltasunaren eta depresioaren arteko gora beherak eraginez. Etxean, lanean eta eskolan jarduteko gaitasuna murriztu dezake.

Zoritxarrez, pertsona askok denbora luzez sufritzen dute diagnostiko zuzena jasotzen duten arte. Gure gizartean buru-eritasunek errezeloa sortzen duten arren, etengabeko tratamendua hartzen duten pertsonek bizitza normala izan dezakete, bai lanean bai familian.

Diagnostikoaren irizpideak

Nahaste Bipolar I, II eta Nahaste Ziklotimikoak pazienteek izaten dituzten gertakari depresibo larrien, maniakoen, mistoen edo hipomaniakoen araberakoak dira.

Beste edozein buru-nahaste bezala, bipolarra mota ezberdinetan ager daiteke. Bipolar I esaten da pazienteak gutxienez manialdi bat izan duenean; Bipolar II, gertakari depresibo larriak eta hipomaniako bat izan dituenean; eta zehaztu gabeko Nahaste Bipolar deitzen zaio gertakari hipomaniakoen eta depresiboen denbora eta iraupen irizpideak betetzen ez direnean. Azkenik, sintoma depresiboak eta hipomaniakoak jasaten dituzten pazienteek, aurreko irizpideetatik at daudenean, Trastorno Ziklotimiko bezala diagnostikatzen dira. Beste sailkapen bat egin daiteke depresio egoeratik maniara pasatzen den azkartasunaren arabera, eta "ziklatzaile" azkarrez hitz egiten da kasu haueta

Intzidentzia tasak

Nahaste bipolar I-aren intzidentzia-tasa populazio helduaren %0,8koa da (%0,4 eta 1,6 artean) eta nahaste bipolar II-rena %0,5ekoa. Prebalentzia antzekoa da gizon eta emakumeetan.

Hasiera adina 21 urte inguruan izaten da. Batik-bat 14-19 urte artean agertzen da eta bigarren adin tartea 20-24 urte artekoa da. Beraz, lehen gertakaria adin nahiko gaztean ematen da.

Jeneroaren intzidentziari dagokionez, berriz, gizonezkoen artean ohikoagoa da lehen gertakaria maniako motakoa izatea. II motako nahaste bipolarra, ordea, normalagoa izaten da emakumeengan, eta ez dago bi sexuen arteko ezberdintasunik nahaste bipolar Iaren kasuan.

Bai gizonen eta bai emakumeen kasuan, autore batzuen esanetan, %60ra iristen da substantzien gehiegizko kontsumoa.

Etiologia

Zientzialari eta medikuek nahaste bipolarraren abiarazle genetiko bat aurkitu dute. Nahaste bipolarra duten gurasoen seme-alabek probabilitate altuagoa dute gaixotasuna izateko. Diagnostikatuak izan diren pertsonen %80-90ak arima-egoeraren nahastea duen senideren bat dutela uste da.

Ikerketen emaitzek azaltzen dute lehen graduko ahaideek gainontzeko populazioak baino arima-egoeraren nahaste tasa dezente altuagoak dituztela. Ez da nahaste bipolarraren transmisio modua ezagutzen, ezta estresa eragiten duten ingurugiro faktoreek hasieran eta gaixotasunaren garapenean jokatzen duten papera ere.

Nola aurre egin?

Nahaste bipolarraren farmako bidezko tratamendua ezinbestekoa da. Helburu nagusia da sintomak kontrolatzea eta normaltasun psikosozialera bueltatzea, baita beste fase bateko gertakariak izatea ekiditea ere.

Agindutako sendagaien betetze-tasa %50ean kokatzen da, %0 eta %100 arteko tartean.